کاربران ایرانی یکشنبه شب ۳۰ آذر و همزمان با شب یلدا طوفانی توئیتری با هشتگ «واکسن بخرید» برای مبارزه با کرونا به راه انداختند و از مقام‌های جمهوری اسلامی خواستند که این موضوع را با فوریت در دستور کار خود قرار دهند.

به دنبال تایید حداقل دو واکسن فایزر-بیون‌تک و مدرنا از سوی مراجع بهداشتی آمریکا و کشورهای مختلف جهان، واکسیناسیون علیه ویروس کرونا در برخی کشورها آغاز شده است.

کشورهای مختلف جهان از ماه‌ها پیش و همزمان با پیشرفت تحقیقات در مورد واکسن‌های در دست مطالعه و آزمایش، اقدام به پیش‌خرید چند واکسن اصلی شامل فایزر- بیون‌تک، مدرنا و آکسفورد کرده‌اند ولی ایران نه تنها هنوز اقدامی در این زمینه نکرده است بلکه حتی به سازمان جهانی بهداشت اعلام کرده که به‌دلیل فقدان زیرساخت‌های لازم، واکسن فایزر را نمی‌خواهد.

بیشتر کاربران ایرانی در طوفان توئیتری یکشنبه شب که از ساعت ۹ شب به وقت تهران آغاز شد، از سیاست‌های بهداشتی جمهوری اسلامی برای مقابله با ویروس کرونا که منجر به قربانی شدن ده‌ها هزار نفر و فشار روی کادر درمانی شده است انتقاد کرده و پرسیده‌اند که چرا ایران تا کنون برای خرید واکسن اقدام نکرده ‌است.

مهدی حاجتی، عضو سابق شورای شهر شیراز و از کاربران توئیتر، این سوال را پیش کشیده که اگر ایران با شرکت‌های مورد تایید سازمان جهانی بهداشت قرارداد بسته ‌است اعلام کند که «تاریخ تحویل واکسن چه زمانی است؟» و «اگر نبسته‌اید بفرمایید چرا نبسته‌اید؟ برابر این‌همه قدرت، توقع کمی مسئولیت زیاده نیست».

ضیا نبوی، فعال سیاسی هم توئیت کرده که «تعلّل دولت در خرید واکسن، مساویِ همکاری با کرونا در گرفتن جان مردم است...»

ژیلا بنی‌یعقوب، روزنامه‌نگار، نیز با اشاره به مرگ‌ومیر ناشی از ابتلا به کرونا در میان کادر درمانی کشور گفته که «۵۰۰ نفر از کادر درمان به خاطر کرونا جان باخته‌اند، خودتان می‌گویید آمار واقعی جان‌باختگان کرونا بیشتر از این است که در آمار رسمی اعلام می‌کنید. دقیقا چند نفر دیگه باید بمیرند تا واکسن بخرید».

مهدیار سعیدیان که خود را پزشک و فعال صنفی و رسانه حوزه سلامت معرفی کرده است، به ایده «نظریه ایمنی جمعی» انتقاد کرده و گفته است: «آن‌هایی که در کسوت دانشمند، قرنطینه را "قرون وسطایی" خواندند و به توهمات‌شان درباره واکسن وارداتی لباس علم‌ پوشاندند نماینده کادر درمان و مردم نیستند».

او خواستار توجه به «توصیه دانشمندان مستقل» شده و گفته که واکسن بخرید.

«سبب منم»، کاربر دیگری است که با اشاره به تقارن طوفان توئیتری یکشنبه شب با شب یلدا نوشته است: «برای اینکه شب یلدای بعدی، همه در آرامش کنار کسانی که دوستشون داریم باشیم، واکسن بخرید».

اظهارات متناقض مقام‌های ایرانی

طی هفته‌های گذشته مقامات ایران اظهارات متناقضی درباره خرید واکسن کرونا داشته‌اند.

عبدالناصر همتی، رئیس کل بانک مرکزی ایران، روز ۱۷ آذر مدعی شد که ایران برای نقل‌وانتقال ارز مربوط به خرید واکسن به حساب سازمان جهانی بهداشت نیازمند مجوز وزارت خزانه‌داری آمریکاست و این مسیر «با مانع مواجه شده است».

ولی دو روز بعد، ناصر ریاحی رئیس اتحادیه واردکنندگان داروی ایران ضمن رد سخنان رئیس بانک مرکزی گفت که «هیچ مشکلی» برای انتقال ارز به منظور واردات واکسن کرونا و دیگر اقلام دارویی از خارج به ایران وجود ندارد.

در پی این اظهارت، مصطفی قانعی رئیس کمیته علمی ستاد مقابله با کرونا ۲۲ آذرماه در یک برنامه تلویزیونی مدعی شد ایران هواپیما و امکانات حمل‌ونقل لازم مرتبط با واکسن آمریکایی فایزر را ندارد و «این واکسن را نمی‌خواهد».

او گفت ایران به برنامه کواکس اعلام کرده که واکسن فایزر را نمی‌خواهد، چون برای نگهداری این واکسن به دمای منفی ۷۰ درجه نیاز است و چنین امکاناتی ندارد.

برنامه کواکس که با حضور ۷۶ کشور جهان دنبال می‌شود، زیر نظر سازمان جهانی بهداشت قرار دارد و هدف آن کمک به خرید و توزیع واکسن کرونا در همه کشورهای جهان است.

اظهارات رئیس کمیته علمی ستاد مقابله با کرونا در حالی است که طی روزهای گذشته گزارش‌های مختلفی در مورد وجود یخچال‌های با دمای منفی ۷۰ درجه در کشور منتشر شده است.

برخی چنین تحلیل کرده‌اند که مقام‌های جمهوری اسلامی ترجیح می دهند در کشور ایمنی دسته‌جمعی ایجاد شود، ضمن اینکه مرتبا روی ساخت واکسن داخلی تاکید دارند و منتظر آن هستند، موضوعی که دستکم تا اواخر بهار سال آینده دور از دسترس خواهد بود.

آقای قانعی در این زمینه گفته است که در حال حاضر سه شرکت داخلی در حال تولید واکسن ایرانی کرونا هستند.‎

اما حسینعلی شهریاری، رئيس کمیسیون بهداشت مجلس شورای اسلامی، می‌گوید که واکسن داخلی تا پیش از خرداد آینده آماده نمی‌شود.‎

کاربری به نام «پردیس» به شیوه «ایمنی دسته‌جمعی» انتقاد کرده و نوشته است: «تنها روشی که باعث ایمنی گروهی می‌شه واکسن زدنه پس واکسن بخرید».